Thursday, August 31, 2017

Սաքունցը նենգաբար ստում է՝ պատանդառուի սպանության դեպքը շահարկելով

Картинки по запросу ՍաքունցՍրիկաների պակաս մեր երկիրը երբեք չի ունեցել, բայց մեր օրերում սրիկայության արվեստը, կարելի է ասել, դուրս է եկել արդյունաբերական մասշտաբների ու դարձել է եկամուտի աղբյուր։ Էական չէ, թե ինչ թեմա է շրջանառվում, սրիկայագիտության տեսանկյունից միակ էական գործոնը նրանում է, թե արդյո՞ք հնարավոր է այդ թեմայի շահարկումից ֆինանսական, կամ էլ որևէ այլ տիպի դիվիդենտներ ստանալ։

Օրինակ՝ Սաքունցը իր ճենճոտ ձեռքերը սկսել է գցել պատանդառության հայտնի դեպքի վրա ու հայտարարել է՝ «Մենք պետությանը սպանելու իրավունք չենք տվել», և սա առավել քան ուշագրավ պնդում է, եթե հաշվի առնենք, որ արվու է մեկի կողմից, ով իրեն դիրքորոշում է որպես իրավապաշտպան, հետևաբար՝ ակնկալվում է, որ նա գոնե պրիմիտիվ պատկերացումներ ունի պետական ու սուվերեն իրավունք մասին։ Ու սա միակ անհեթեթությունը չէ, որ ասվել է Հայկական լեռնաշխարհի խոշորագույն գրանտակերներից մեկի կողմից։ Թերևս, մի քանի պարզաբանում։

Սաքունցն ասում է՝ «Մենք պետությանը սպանելու իրավունք չենք տվել»։ Նախ, հարց է առաջանում, թե այդ «մենք»-ը ում է ներառում։ Եթե «մենք» ասելով ի նկատի ունի հաարակությանը, ապա պարոն Սաքունցին մենք չենք լիազորել մեր անունից հանդես գալ ու նա ինքնակոչությամբ է զբաղված։ Եթե «մենք» ասելով ի նկատի ունի գրանտակեր-իրավապաշտպան թայֆեն, ապա կներեք, բայց դուք ո՞վ եք, որ ինչ-որ մեկին ու առավել ևս բանը ինչ-որ իրավունքներ տաք, կամ չտաք։ Դա առհասարակ այս կամ այն դեսպանատան ու արտասահմանյան ֆոնդի լակեյների գործառույթ չէ։

Ես վստահ եմ, որ Սաքունցն այդքան անգրագետ ու անմեղսունակ չէ, որ չիմանա մի պարզ իրողություն․ պետության առանցքային գործառույթներից ու իրավունքներից մեկն էլ հենց սպանելու լեգիտիմ իրավունքն է։ Հենց այդ իրավունքով է իմաստավորվում Ոստիկանության, ԱԱԾ-ի ու Բանակի իրավասությունների սպեկտրը։ Կան երկրներ, որտեղ այլ ինստիտուտներ էլ են օգտվում սպանելու պետության իրավունքից, բայց Հայաստանում այս երեքն են։ Այլ հարց է, որ Սաքունցը հարցը փորձում է բերել էմոցիոնալ դաշտ ու կիսագրագետ զանգավածի ականջը շոյող դատարկախոսություններ է անում։

Սաքունցն ասում է՝ «Ոստիկանության գործողության նպատակը ոչ թե ամեն գնով ազատելն է, այլ ազատելը, բայց փրկելը նաև մյուսին»։ Փառահեղ անհեթեթություն է ասվում իրականում։ Ոստիկանության գործողության նպատակը հանցագործի չեզոքացումն է ու պատանդի կյանքի փրկումը և եթե հնարավոր չէ այնպես անել, որ պատանդի կյանքը փրկվի՝ առանց հանցագործի կյանքի համար ռիսկ ստեղծելու, ապա գերական վկայի կյանքն է։ Դա այդպես է Հայաստանում, այդպես է զարգացած երկրներում, այդպես է գրեթե ամբողջ աշխարհում։ Թերևս միայն Իսլամական պետությունում այդպես չէ ու դա էլ Սաքունցի պես «իրավապաշտպանների» ջանքերի շորհիվ։

Մի խոսքով, այս մարդը, ով առնվազն ինձ համար ասոցացվում է լպրծունության հետ, հերթական շահարկման թեման է գտել և փորձելու է խաղարկել այն։ Սակայն չեմ կարծում, որ կգտնվի այնպիսի միամիտ, ով կհավատա, որ Սաքունցը սրտացավ է զոհվածի, նրա հարազատների, պատանդի, կամ էլ իրավունքի ինստիտուտի համար։ Իմ կարծիքով, այս մարդուկը ունի միայն երկու շահ՝ սեփական փիառն ու պոտենցիալ նոր գրանտեր կպցնելու հեռանկարները։